Wat is het effect van Therapeutisch Elastische Kousen, in vergelijking met zwachtelen, op (risico op) trombose, bloeddruk, decubitus bij dwarslaesiepatiënten in de acute fase?

Auteurs

• Melanie Rink, Verpleegkundige werkzaam bij AmsterdamUMC,
• Peter Vink, Stafadviseur Kwaliteit & Zorg werkzaam bij Amsterdam UMC

Autorisators
Nog geen autorisators.

1. Vereniging van Revalidatieartsen, VRA. (2017) Richtlijn Dwarslaesierevalidatie Richtlijn .
2. Weidner, N, Müller, OJ, Hach-Wunderle, V, Schwerdtfeger, K, Krauspe, R, Pauschert, R, Waydhas, C, Baumberger, M, Göggelmann, C, Wittgruber, G, Wildburger, R, Marcus, O. (2020) Prevention of thromboembolism in spinal cord injury -S1 guideline. Neurological research and practice 2 43.
3. Sachdeva, A, Dalton, M, Lees, T. (2018) Graduated compression stockings for prevention of deep vein thrombosis. The Cochrane database of systematic reviews 11(11), CD001484.
4. Tan, B, Xiao, C, Cheng, M, Zhu, Z, Liao, F, Lu, B, Yuan, J, Wei, D, Lv, B, Zhu, J, Huang, C, Tang, X, Hu, J. (2021) A systematic review and meta-analysis of elastic stockings for prevention of thrombosis after orthopedic surgery. Annals of palliative medicine 10(10), 10467-10474.
5. Sultan, MJ, Zhing, T, Morris, J, Kurdy, N, McCollum, CN. (2014) Compression stockings in the management of fractures of the ankle: a randomised controlled trial. The bone & joint journal 96-B(8), 1062-9.
6. Chin, PL, Amin, MS, Yang, KY, Yeo, SJ, Lo, NN. (2009) Thromboembolic prophylaxis for total knee arthroplasty in Asian patients: a randomised controlled trial. Journal of orthopaedic surgery (Hong Kong) 17(1), 1-5.

De Richtlijn Dwarslaesiepatiënten (2017) geeft aan dat het ‘gebruik van kousen ter preventie van een veneuze trombo-embolie (VTE) nog niet voldoende onderzocht’ is. Het bewijsmateriaal is ‘zeer lage GRADE’ en betreft één studie uit 2008. Er wordt niets omschreven over zwachtelen.

Bij Sachdeva et al. (2018) werden 20 RCT’s geïncludeerd met patiënten in verschillende populaties waaronder algemene chirurgie, neurochirurgie en cardiothoracale chirurgie. In de studies ging het voornamelijk om patiënten na een chirurgische ingreep met kousen boven de knie. In 9 studies werd geen andere profylaxe toegediend, in 11 studies werd dextra, subcutane heparine, asparine, laagmoleculairgewichtheparine en mechanische compressie toegediend. De schrijvers geven daarom aan dat de resultaten voorzichtig geïnterpreteerd moeten worden, vanwege onderlinge verschillen in methodologie en populatie. Echter, in de meeste studies werd een statistisch significant verschil aangetoond tussen deelnemers die ‘graduated compression stockings’ gebruikten, versus de controle groep, op de incidentie van diep veneuze trombose. In een meta-analyse uit 2014 vonden ze een Odds Ratio van 0.35 (0.28-0.43 95% BI, p <0.001) uit 20 studies van hoge kwaliteit. Dit resulteerde in een incidentie van 9% bij gebruik van kousen versus 21% bij de controlegroep. Er kon geen onderscheid gemaakt worden in de effectiviteit van kousen van verschillende lengtes.

De studie van Tan et al. (2021) richtte zich op orthopedische chirurgie en vond hiervoor 7 geschikte studies. Twee hiervan (Sultan 2014, Chin 2009) kwamen ook voor in de SR van Sachdeva et al. (2018). Ook zij benoemen methodologische heterogeniteit tussen de studies. Ze vonden in de meta-analyse een OR van 0.59 (0.34-1.03 95% BI, p 0.07) voor het gebruik van steunkousen versus geen gebruik van steunkousen. Zowel random effect analyse als fixed effect methode toonde geen statistisch significant verschil aan.

De richtlijn van Weidner et al. (2020) gaf onvoldoende inzicht in de methodologie, daarom is besloten de resultaten niet verder te bekijken.