Een tafelventilator bij benauwdheidsklachten van COPD patiënten.

Inhoud

Basisgegevens

Auteurs

  • redactie

Autorisators
Nog geen autorisators.

Stap 1: Ask

Klinisch Scenario

Chronische obstructieve longziekte (COPD) is een progressieve ziekte met overlijden als gevolg. In de palliatieve fase van deze ziekte is de behandeling voornamelijk gericht op symptoombestrijding: kortademigheid, hoesten met opgeven van sputum en vermoeidheid. Patiënten hebben een langere hersteltijd nodig om weer op adem te komen na inspanningen zoals wassen en aankleden. De afdeling Longziekten van Gelre Ziekenhuizen te Apeldoorn heeft recent 2 patiënten met eindstadium COPD gehad, die gebruik maakten van een tafelventilator in plaats van zuurstof d.m.v. een neusbril, ter verlichting van de benauwdheidsklachten. De effectiviteit hiervan is echter onbekend. Daarom is onze onderzoeksvraag: Wat is de effectiviteit van een tafelventilator gericht op het gezicht, op de benauwdheidsklachten van een patiënt met een vergevorderd stadium van COPD ten opzichte van gebruik van zuurstof door middel van een neusbril?

PICO

  • P: Patiënten met een chronische obstructieve longziekte in een vergevorderd stadium
  • I: Gebruik van een ventilator in het gezicht
  • C: Gebruik van zuurstof door middel van een zuurstofbril
  • O: Benauwdheidsklachten

De Vraag

Stap 2: Acquire

Tabel van Terminologie

Niet ingevuld.

Zoekacties

Search: Pubmed en CINAHL. Er is gezocht naar artikelen gepubliceerd in de laatste 5 jaar. Zoektermen: dyspnea, breath*, dyspn*, pulmonary disease, chronic obstructive, pulmonary obstructive disease, hand held fan. Resultaten: 1 review(1) en 4 randomized clinical trials (RCTs)(2-5).

Geïncludeerde Studies

    1. Swan F & Booth S. The role of airflow for the relief of chronic refractory breathlessness. Current opinion in supportive and palliative care 2015;9(3):206-211. 2. Abernethy AP, McDonald CF, Frith PA, et al. Effect of palliative oxygen versus room air in relief of breath- lessness in patients with refractory dyspnoea: a double-blind, randomised controlled trial. The Lancet 2010;376(9743):784-793. 3. Galbraith S, Fagan P, Perkins P, et al. Does the Use of a Handheld Fan Improve Chronic Dyspnea? A Randomized, Controlled, Crossover Trial. Journal Of Pain And Symptom Management 2010;39(5):831-838. 4. Marchetti N, Lammi M, Travaline J, et al. Air Current Applied to the Face Improves Exercise Performance in Patients with COPD. Lung 2015;193(5):725-731. 5. Bausewein C, Booth S, Gysel, M, et al. Effectiveness of a hand-held fan for breathlessness: a randomised phase II trial. BMC Palliative Care 2010;9:22.

    Stap 3: Appraise

    De Methodologie

    Methode van onderzoek:
    De review van Swan et al.(1)
    werd beoordeeld met de PRISMA checklist en de Nederlandstalige
    checklist van Cochrane. De review is van matige kwaliteit: de search is niet systematisch uitgevoerd en er is geen beschrijving van de kwaliteit van de onderzoeken. Vier primaire studies uit de
    review gaven antwoord op de onderzoeksvraag en werden daarom nog apart beoordeeld met de
    Cochrane checklist. De RCT van Abernethy et al.²
    vergeleek het effect van zuurstof met (medische)
    lucht in een grote multicenter RCT bij 239 deelnemers (63% COPD) met refractaire benauwdheidsklachten en is van hoge kwaliteit. De randomized cross-over trial van Galbraith et al.³
    onderzocht
    bij 50 palliatieve patiënten met refractaire benauwdheidsklachten het gebruik van een ventilator op
    het gezicht versus een ventilator op het been. Marchetti et al.(4) onderzocht bij 10 COPD patiënten
    hetzelfde effect tijdens activiteit. Deze studies zijn wegens het gebrek aan blindering en lage aantal
    patiënten minder valide. Bausewein et al.(5)
    onderzocht de haalbaarheid van een handventilator
    bij 70 patiënten met vergevorderde kwaadaardige aandoeningen en (zeer) ernstige COPD, met
    een polsband als controle interventie. Buiten het gebrek aan blindering betrof dit een studie van
    redelijke kwaliteit.

    Stap 5: Assess

    Toepassing in de Praktijk

    Het gebruik van een ventilator in rust zou benauwdheidsklachten kunnen verminderen en de patiënten het gevoel geven dat zij zelf ‘iets doen’ aan hun benauwdheid. Dit kan een positieve invloed hebben op de angst. Een ventilator is een goedkoop en eenvoudig hulpmiddel. Door middel van een folder en een presentatie zullen de patiënten en zorgverleners bekend worden gemaakt met de potentiële werking van een ventilator. Daarnaast wordt deze informatie beschikbaar gesteld voor het project ‘Palliatieve Signaleringsscore’.