Natriumbeperking bij hartfalen.

Inhoud

Basisgegevens

Auteurs

  • redactie

Autorisators
Nog geen autorisators.

Stap 1: Ask

Klinisch Scenario

Patiënten met hartfalen (NYHA-klasse II t/m IV) zijn vaak kortademig en vermoeid. Ze krijgen voor vochtretentie diuretica die het lichaam moeten recompenseren. Bij ontslag uit het ziekenhuis krijgen patiënten leefstijladviezen mee t.a.v. natriumbeperking. Deze staan in de richtlijnen van de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVVC) en European Society of Cardiology (ESC). De ESC adviseert om natrium te beperken tot minder dan 2400 mg/dag, de NVVC adviseert slechts ‘enige’ natriumbeperking en het vermijden van piekinnames. Het volgen van een natriumbeperkt dieet is niet makkelijk: de patiënt kan niet meer eten wat hij gewend is en moet ook anders leren koken. Binnen het Hartcentrum van het Amsterdam UMC, locatie AMC vroegen verpleegkundigen zich af of een natriumbeperking bij patiënten met hartfalen noodzakelijk is.

PICO

  • P: Patiënten met hartfalen in NYHA klasse II tot en met IV (Klasse I: kortademigheid alleen bij flinke inspanning, geen symptomen tijdens normale activiteiten. Klasse II: kortademigheid treedt op bij matige inspanning. Klasse III: kortademigheid treedt al op bij geringe inspanning. Klasse IV: kortademigheid in rust.)
  • I: Natriumbeperking
  • C: Geen natriumbeperking
  • O: Het aantal heropnames met hartfalen

De Vraag

Stap 2: Acquire

Tabel van Terminologie

Niet ingevuld.

Zoekacties

Search: PubMed, Cochrane en CINAHL tot en met 2017. Zoektermen: heart failure, NYHA classification II, III and IV, adults, sodium restriction, dietary sodium intake. Resultaten: 1 randomized controlled trial (RCT)(1) en 3 cohort studies(2),(3),(4)

Geïncludeerde Studies

    1. Paterna S, Gaspare P, Fasullo S, et al. Normal-sodium diet compared with low-sodium diet in compen- sated congestive heart failure: is sodium an old enemy or a new friend? Clinical science 2008;114:221-230. 2. Doukky R, Avery E, Mangla A, et al. Impact of Dietary Sodium restriction on Heart Failure Outcomes. JACC Heart Failure 2016;4:24-35. 3. Song EK, Moser DK, Dunbar SB, et al. Dietary sodium restriction below 2 gram per day predicted shorter event-free survival in patients with mild heart failure. European Journal of Cardiovascular Nursing. 2014;13:541-548. 4. Lennie T, Song EK, Wu JR, et al. Three gram sodium intake is associated with longer event-free survival only in patients with advanced heart failure. Journal of Cardiac Failure 2011;17:325-330.

    Stap 3: Appraise

    De Methodologie

    Methode van onderzoek:
    De artikelen zijn beoordeeld met behulp van de Cochrane checklists. Na de kwaliteitsbeoordeling
    blijkt dat de gebruikte artikelen van redelijke tot goede kwaliteit zijn.

    Stap 5: Assess

    Toepassing in de Praktijk

    De gevonden resultaten zijn toepasbaar op de patiëntencategorie binnen onze afdeling. Er wordt op onze afdeling een maximale zoutintake van 2400 mg Na/dag geadviseerd. We zullen dit advies blijven aanhouden bij patiënten met hartfalen NYHA-klasse III/IV, maar niet meer bij patiënten met hartfalen NYHA-klasse I/II. De aanbevelingen worden besproken binnen de afdeling met de cardiologen en ‘hartfalen’ verpleegkundigen.